تفاهم‌نامه همکاری میان بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی و مؤسسه مطالعات پیشرفته آسیای دانشگاه توکیو، با امضای دکتر احد فرامرز قراملکی، رئیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی و دکتر تاکاهیرو ناکاجیما، رئیس مؤسسه مطالعات پیشرفته آسیا، به مرحله اجرا رسید.

این تفاهم‌نامه با هدف توسعه همکاری‌های علمی و پژوهشی، اجرای پروژه‌های مشترک دانشگاهی، برگزاری نشست‌ها، سمپوزیوم‌ها و کنفرانس‌های علمی، انتشار آثار مشترک و گسترش مبادلات علمی میان پژوهشگران دو طرف منعقد شد.

دانشگاه توکیو که در سال ۱۸۷۷ میلادی تأسیس شده است، به عنوان بزرگ‌ترین و برترین دانشگاه ژاپن و آسیا شناخته می‌شود و با بیش از ۴۰ دانشکده و مؤسسه وابسته و حدود ۳۰ هزار دانشجو، نقشی محوری در تعاملات علمی ژاپن در سطح بین‌المللی دارد. شمار زیادی از دانشمندان برجسته جهانی و شخصیت‌های شاخص علمی و فرهنگی ژاپن، از فارغ‌التحصیلان این دانشگاه هستند.

مؤسسه مطالعات پیشرفته آسیای دانشگاه توکیو (IASA)، یکی از نهادهای فعال وابسته به این دانشگاه است که در سال ۱۹۴۱ میلادی تأسیس شد و با پنج گروه پژوهشی و بیش از ۳۰ پژوهشگر، بر مطالعات فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جوامع آسیایی تمرکز دارد.

این مؤسسه، از دهه ۱۹۵۰ میلادی تاکنون تحقیقات میان‌رشته‌ای متعددی را با بهره‌گیری از تحلیل اسناد و پژوهش‌های میدانی انجام داده و فعالیت‌هایی همچون پژوهش‌های باستان‌شناسی در ایران، عراق و هند و مطالعات هنر چین را، در کارنامه خود دارد.

ارتباطات بین‌المللی گسترده این مؤسسه با مراکز علمی معتبری همچون مؤسسه مطالعات آسیایی دانشگاه هنگ‌کنگ، دانشگاه فودان شانگهای، دانشگاه ملی سنگاپور و مرکز مطالعات ژاپنی دانشگاه اندونزی، جایگاه علمی آن را در سطح منطقه و جهان، تثبیت کرده است.

همچنین این مؤسسه، یکی از بزرگ‌ترین و غنی‌ترین کتابخانه‌های مطالعات آسیایی ژاپن را با بیش از ۶۰۰ هزار جلد کتاب و ۵۶۰۰ عنوان مجله در اختیار دارد که مجموعه آثار چینی آن در سطح بین‌المللی شناخته‌شده و منابع اسلامی و ایرانی آن نیز، از اهمیت قابل توجهی، برخوردار است.

تمرکز بر تاریخ، تمدن و فرهنگ جوامع مسلمان از محورهای اصلی فعالیت‌های پژوهشی این مؤسسه است و بخش قابل توجهی از تولیدات علمی و انتشارات آن به این حوزه اختصاص دارد.

مرکز پژوهش و اطلاع‌رسانی این مؤسسه تاکنون نزدیک به ۴۰ عنوان کتاب منتشر کرده که ۱۰ عنوان آن در مجموعه «گنجینه اسناد فارسی» قرار دارد؛ مجموعه‌ای که انتشار آن ابتدا در دانشگاه مطالعات خارجی توکیو آغاز شد و سپس در دانشگاه توکیو، ادامه یافت.

در چارچوب این تفاهم‌نامه، پروفسور کازوئو موریموتو، از استادان برجسته مؤسسه مطالعات پیشرفته آسیا، نمایندگی این مؤسسه را، برعهده دارد.

وی که از پژوهشگران شناخته‌شده حوزه تاریخ اجتماعی، انساب و سادات است و بخشی از تحصیلات تکمیلی خود را در ایران گذرانده، برنده نخستین دوره جایزه فارابی نیز است و پیش از این، بارها به مشهد مقدس و حرم مطهر رضوی (ع)، سفر کرده است. بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی نیز، آخرین بار در پایان سال ۱۴۰۲ میزبان وی بود.

اطلاع‌رسانی و عرضه دستاوردهای علمی بنیاد پژوهش‌های اسلامی در عرصه مطالعات اسلامی و ایرانی خارج از کشور، ارتقای کیفی پژوهش‌ها، بهره‌مندی از دانش روز و روش‌های نوین تحقیق استادان مؤسسه مطالعات پیشرفته آسیا، همکاری در تعریف، ارزیابی و نظارت علمی بر طرح‌های پژوهشی، به‌ویژه در حوزه رجال، انساب و سادات و همچنین برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌های آموزشی و پژوهشی مشترک، از مهم‌ترین اهداف بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، در انعقاد این تفاهم‌نامه است.